Theo Niên giám Thống kê quốc gia năm 2023, hệ thống giáo dục phổ thông tại Việt Nam tiếp tục ghi nhận những chuyển biến quan trọng về số lượng lớp học trên cả nước. Sự thay đổi này phản ánh xu hướng phát triển giáo dục, sự điều chỉnh trong cơ cấu dân số, cũng như những yêu cầu về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên trong từng cấp học.

Tổng quan về số lượng lớp học trên cả nước

Hiện tại, tổng số lớp học phổ thông trên cả nước đạt 522.501 lớp, trong đó bậc tiểu học chiếm phần lớn với 280.307 lớp, bậc trung học cơ sở có 168.317 lớp, và bậc trung học phổ thông có 73.877 lớp. Điều này cho thấy bậc tiểu học vẫn là cấp học có quy mô lớn nhất, dù có xu hướng chững lại hoặc giảm nhẹ trong một số năm gần đây.

Số lượng lớp học theo cấp bậc và vùng kinh tế tại Việt Nam

Phân bố số lớp học theo khu vực

1. Đồng bằng sông Hồng

Là khu vực đông dân và có nền kinh tế phát triển, Đồng bằng sông Hồng có tổng cộng 120.168 lớp học, trong đó bậc tiểu học chiếm 60.411 lớp, trung học cơ sở có 40.985 lớp, và trung học phổ thông có 18.772 lớp. Với áp lực dân số cao, khu vực này vẫn đang mở rộng hệ thống giáo dục để đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng lớn.

2. Trung du và miền núi phía Bắc

Khu vực này có tổng số 84.642 lớp học, trong đó bậc tiểu học có 48.574 lớp, trung học cơ sở có 26.665 lớp, và trung học phổ thông có 9.403 lớp. So với các vùng khác, tỷ lệ lớp học trung học phổ thông còn thấp, phản ánh thực tế là nhiều học sinh ở khu vực miền núi có xu hướng dừng học sớm hoặc gặp khó khăn trong việc tiếp cận giáo dục cấp cao hơn.

3. Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung

Đây là khu vực có số lớp học lớn thứ hai cả nước với 116.139 lớp, bao gồm 63.333 lớp tiểu học, 36.166 lớp trung học cơ sở, và 16.640 lớp trung học phổ thông. Với đặc điểm địa lý trải dài và sự phát triển không đồng đều giữa các địa phương, việc phân bổ nguồn lực giáo dục ở khu vực này cần có sự điều chỉnh phù hợp để đảm bảo cơ hội học tập cho học sinh.

4. Tây Nguyên

Tổng số lớp học ở Tây Nguyên là 37.328 lớp, thấp hơn đáng kể so với các khu vực khác. Trong đó, bậc tiểu học có 20.938 lớp, trung học cơ sở có 11.434 lớp, và trung học phổ thông có 4.956 lớp. Tây Nguyên là khu vực có dân số ít hơn, điều kiện kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn, do đó hệ thống lớp học cũng chưa phát triển mạnh mẽ như các khu vực khác.

5. Đông Nam Bộ

Là khu vực phát triển kinh tế sôi động nhất cả nước, Đông Nam Bộ có tổng số 78.084 lớp học, trong đó 40.109 lớp ở bậc tiểu học, 25.734 lớp ở bậc trung học cơ sở, và 12.241 lớp ở bậc trung học phổ thông. Tốc độ đô thị hóa nhanh kéo theo sự gia tăng dân số, đặc biệt là ở TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận, dẫn đến nhu cầu mở rộng trường lớp không ngừng tăng cao.

6. Đồng bằng sông Cửu Long

Khu vực này có tổng cộng 86.140 lớp học, với 46.942 lớp tiểu học, 27.333 lớp trung học cơ sở, và 11.865 lớp trung học phổ thông. Đặc điểm của vùng là có nhiều kênh rạch, địa hình phức tạp, gây ra nhiều khó khăn trong việc xây dựng và duy trì hệ thống giáo dục đồng bộ, đặc biệt là ở những vùng nông thôn, xa trung tâm.

Nhận định và thách thức trong thời gian tới

Sự phân bố số lớp học trên cả nước cho thấy một số xu hướng quan trọng trong hệ thống giáo dục:

• Sự tăng trưởng mạnh ở bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông: Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy ngày càng có nhiều học sinh tiếp tục học lên cao hơn, thay vì bỏ học sớm.

• Sự chững lại ở bậc tiểu học: Điều này có thể xuất phát từ sự ổn định về dân số trong độ tuổi đến trường và chính sách khuyến khích giáo dục mầm non.

• Thách thức về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên: Một số khu vực, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa và các đô thị đông dân, đang phải đối mặt với áp lực lớn trong việc xây dựng thêm trường học, tuyển dụng và đào tạo giáo viên để đáp ứng nhu cầu gia tăng.

Nhìn chung, hệ thống giáo dục phổ thông tại Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển tích cực nhưng cũng đối diện với nhiều thách thức cần được giải quyết. Việc đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng giảng dạy và cải thiện chính sách giáo dục sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục trong những năm tới.